Τάκης Σινόπουλος: Ακέραιος άνθρωπος, γνήσιος ποιητής, αληθινός πολίτης

Εκδήλωση της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Πύργου με ομιλητή τον Ηλία Γκρη

Γράφει η Πουλχερία Γεωργιοπούλου

Η εν λόγω εκδήλωση της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Πύργου έγινε στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της για την ανάδειξη της Ιστορίας, της Λογοτεχνίας, Τέχνης και Πολιτισμού της Ηλείας.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο Ηλείος δημοσιογράφος, ποιητής και συγγραφέας κ. Ηλίας Γκρης και τα μέλη της Θεατρικής Ομάδας Πύργου Γιάννης Μανώλης και Νάνσυ Τζανετοπούλου απήγγειλαν ποιήματα του Σινόπουλου.

Με συγκινητική προσήλωση παρακολούθησε το κοινό που γέμισε την αίθουσα εκδηλώσεων, την βραδιά τιμής και μνήμης από την γενέτειρα πόλη προς ένα ξεχωριστό πνευματικό δημιουργό.

Η παρουσίαση ξεκίνησε με τη φωνή του Τάκη Σινόπουλου να απαγγέλει το ποίημα ” Ο καιόμενος”. Ένα ποίημα που γράφτηκε στη μνήμη του φοιτητή Κωνσταντίνου Γεωργάκη που αυτοπυρπολήθηκε στη Γένοβα διαμαρτυρόμενος για την επιβολή της απριλιανής δικτατορίας στην Ελλάδα.

Ο πρόεδρος της Βιβλιοθήκης κ. Αθανάσιος Φωτόπουλος, ομότιμος Καθηγητής στην έδρα Νεότερης Ιστορίας του Πανεπιστημίου Πατρών περιέγραψε, προλογίζοντας την εκδήλωση, την αξιοσημείωτη πνευματική κίνηση που παρουσίασε ο Πύργος  στον Μεσοπόλεμο καθώς τότε τέθηκαν οι βάσεις για την ανάδειξη -την εποχή της Κατοχής και μετέπειτα- μορφών που λάμπρυναν την πόλη τους και κατέκτησαν σημαντική θέση στα Νεοελληνικά Γράμματα.

Τέτοιοι δημιουργοί υπήρξαν ο Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος, ο Παύλος Μάτεσις,  ο Τάκης Δόξας, ο Γιώργης Παυλόπουλος και βεβαίως ο Τάκης Σινόπουλος ο οποίος γράφει τα πρώτα του ποιήματα ήδη από το 1936.

Στη διάρκεια της Κατοχής συμμετέχει στην ύλη του περιοδικού “Οδυσσέας”, που εκδίδεται στον Πύργο με μελέτες, μεταφράσεις και ποιήματα.

Το καλοκαίρι του ΄42 τον συνέλαβαν οι ιταλικές αρχές κατοχής ύστερα από καταγγελία και τον φυλάκισαν στην Τρίπολη με την κατηγορία ότι άνηκε σε αντιστασιακή ομάδα, εκεί βασανίστηκε.

Πέρασε από Στρατοδικείο, δεν αποδείχτηκε  τίποτε και τον αθώωσαν.

Ο Τάκης Σινόπουλος, ανέφερε ο κ. Φωτόπουλος, σαν ποιητής, γιατρός, μεταφραστής, κριτικός λογοτεχνίας και ζωγράφος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της μεταπολεμικής ελληνικής ποίησης, έτσι δεν μπορούσε το κορυφαίο πνευματικό ίδρυμα της πόλης του Πύργου, η Βιβλιοθήκη, να μην εκπληρώσει το χρέος που έχει στον εκλεκτό δημιουργό.

Το έργο του βαθύτατα συνυφασμένο με τις ιστορικές περιπέτειες της μεταπολεμικής και μετεμφυλιακής Ελλάδας τοποθετείται στο χώρο των ευρύτερων αναζητήσεων και την προσπάθεια συγκρότησης της ποιητικής εκείνης γενιάς που εμφανίστηκε και έδωσε το κύριο έργο της στην περίοδο της Κατοχής και των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων.

Στη συνέχεια προβλήθηκε οπτικό υλικό με φωτογραφίες του ποιητή με τους γονείς και τα αδέρφια του, φίλους και συνεργάτες τραβηγμένες στον Πύργο, την Αγουλινίτσα, την Ολυμπία, τον Καϊάφα, τον Αλφειό, στιγμιότυπα με μεγάλες πνευματικές μορφές όπως ο αγαπημένος φίλος του Σινόπουλου που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στην Κατοχή Φώτος Πασχαλινός, ο Στρατής Τσίρκας, ο Γιώργης Παυλόπουλος κ.α.

Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ο Ηλίας Γκρης δημοσιογράφος, ποιητής και λογοτέχνης πήρε το λόγο στη συνέχεια “συστήνοντας” τον ποιητή και άνθρωπο Τάκη Σινόπουλο, αφού χρησιμοποίησε με γλαφυρό τρόπο στοιχεία για την  εξωτερική όσο και την  εσωτερική βιογράφησή του.

Γέννηση στην Αγουλινίτσα, η ζωή στον Πύργο, παιδικά και εφηβικά χρόνια, σπουδές στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, πόλεμος, Κατοχή,και από τη θέση του έφεδρου ανθυπίατρου θα συμμετάσχει στον Εμφύλιο στις γραμμές του Εθνικού Στρατού βιώνοντας από κοντά τη φρίκη και τον παραλογισμό του πολέμου.

“Ο Σινόπουλος δε διαβάζεται εύκολα” είπε ο κ. Γκρης.

Για τον ποιητή η δικτατορία Μεταξά,ο Πόλεμος,  Κατοχή , ο Εμφύλιος, το πραξικόπημα και η εισβολή στην Κύπρο το ΄73, ήταν το ζοφερό σκηνικό μιας διαιωνιζόμενης τραγωδίας κι  ενός ανατροφοδοτούμενου πόνου που έδωσε στην ποιητική δραματουργία δεκατρείς ποιητικές συλλογές κι ένα αποσπασματικό αφήγημα υπο μορφήν ποιητικής αυτοβιογραφίας (Νυχτολόγιο).

Κορυφαία έργα του ο ”Νεκρόδειπνος” και το “Χρονικό”, λέξεις κλειδιά για την κατανόησή τους – δάκρυα, μοναχός, ζωντανεύοντας- είναι μια ποίηση κουβεντιαστή που μοιάζει με τα μοιρολόγια και τα δημοτικά τραγούδια της παράδοσής μας.

Ο κ. Γκρης απαγγέλοντας  από μνήμης τον “Νεκρόδειπνο” δακρύζει και κάθεται συγκινημένος δίνοντας τον ποιητικό λόγο τους δυο ηθοποιούς που διάβασαν αρκετά από τα ποιήματα του Σινόπουλου.

Σύμφωνα με  τον ομιλητή ο Σινόπουλος έγραψε μια σπαρακτική, ποιητική μαρτυρία της Ιστορίας παραδεχόμενος ότι, δεν πρόκειται ποτέ ν΄απαλλαγεί από το έμμονο πάθος της ζωής του, ότι δηλαδή, οι νεκροί παραμένουν πάντα ζωντανοί μέσα του κι αρνούνται να λησμονηθούν.

Η εμμονή του με τη νεκρολογία και η  προσφυγή στους νεκρούς δείχνει μια βαθειά ψυχική του ανάγκη και είναι μια απελπισμένη φωνή για βοήθεια.

Αυτό που τον σώζει, λέει ο κ. Γκρης, είναι  οι γνώσεις ψυχιατρικής που έχει λόγω επαγγέλματος και κατορθώνει να φτάσει ως τα 64 χρόνια του.

Συνεχίζοντας ο ομιλητής περιγράφει τον Σινόπουλο ως ένα μαιτρ ποιητή, μια πρωτοποριακή μορφή της γενιάς του ΄50 ο οποίος πειραματιζόταν συνεχώς με την τέχνη του και σαφώς υπερείχε σε αντίθεση με άλλους περισσότερο προβεβλημένους ποιητές.

Σε σχόλιο που είχε δεχτεί παλαιότερα ο Ηλίας Γκρης για την ενασχόλησή του με το έργο του Σινόπουλου” αφού ήταν δεξιός”, περιγράφει ένα περιστατικό αποκαλυπτικό για το χαρακτήρα του δια βίου ενεργού ανθρώπου αλλά όχι στρατευμένου: ήταν ο μόνος έλληνας ποιητής που ηγήθηκε της κινητοποίησης για το πολιτειακό θέμα και πρόεδρος του τότε συλλόγου ποιητών ήταν ο Μάριος Πλωρίτης.

Ο Τάκης Σινόπουλος που τράφηκε με ποιητές όπως ο Όμηρος, ο Δάντης, ο Σολωμός, ο Έλιοτ, ο Σεφέρης , άντλησε από την ποιητική παράδοση τα στοιχεία εκείνα που συνέθεσαν τη σινοπουλική μυθολογία του, είπε ο Γκρης, την μυθοποιητική εντοπιότητα που συναντά την συλλογική τοπική μνήμη (ονόματα πόλεων και χωριών, δρόμοι, γειτονιές, εκκλησιές, ποτάμια και  δάση της Ηλείας).

Παρέμεινε ως το τέλος της σύντομης ζωής του ένας υπερήφανος, αξιοπρεπής, απλός και καλοσυνάτος άνθρωπος, τόνισε ο Γκρης, που δεν αγαπούσε τα χρήματα.

Ήταν ένας φτωχός γιατρός των φτωχών.

 Δεν ήταν λίγες οι φορές που όχι μόνο δεν δεχόταν χρήματα από τους φτωχούς ασθενείς του, στην προσφυγογειτονιά του Περισσού που κατοικούσε, αλλά αντιθέτως τους έδινε χρήματα για να αγοράσουν τα φάρμακά τους.

Ο Ηλίας Γκρης και ο Αθανάσιος Φωτόπουλος

Την Μεγάλη Τρίτη του 1981, περιέγραψε ο Ηλίας Γκρης, μίλησε στο τηλέφωνο με τον Τάκη Σινόπουλο προκειμένου να συναντηθούν για να του δώσει το βιβλίο που είχε γράψει και να του πει τη γνώμη του.

Ο Σινόπουλος απάντησε πως θα κατέβει για το Πάσχα στον Πύργο και πολύ ευχαρίστως να συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα για να μιλήσουν.

Τον αναπάντεχο  θάνατο του ποιητή από ανακοπή, ανήμερα το Πάσχα στον Πύργο , πληροφορήθηκε με έκπληξη ο Γκρης από τις εφημερίδες όπως ανέφερε.

Ο Ηλίας Γκρης 15 χρόνια μετά το θάνατο του ποιητή, επιμελήθηκε την έκδοση του Αφιερώματος  “ ΤΑΚΗΣ ΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ, Ένοικος τώρα του παντοτεινού, κεκυρωμένος” από το περιοδικό Αλφειός.

 Στο Αφιέρωμα  περιλαμβάνονται εργασίες είκοσι τεσσάρων ποιητών και κριτικών της λογοτεχνίας που σκιαγραφούν τον άνθρωπο και ποιητή Τάκη Σινόπουλο, και τα κείμενα πλαισιώνονται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό και ανθολόγιο ποιημάτων.

Ο εκδότης του περιοδικού Αλφειός κ. Χρήστος Κωνσταντόπουλος διέθεσε  ευγενικά για όλους τους παρευρισκόμενους της εκδήλωσης ,τεύχη από αυτό το Αφιέρωμα.

Η  ζεστή παρουσίαση στη Βιβλιοθήκη του Πύργου για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή, ολοκληρώθηκε αφού ακούστηκαν μελοποιημένα δυο από τα ποιήματα του Τάκη Σινόπουλου.

 Το  πρώτο από τον Μίκη Θεοδωράκη το οποίο ερμήνευσε η Μαρία Φαραντούρη, και το δεύτερο από τον Ηλείο μουσικοσυνθέτη και μαθηματικό από το Βασιλάκι Παναγιώτη Κωνσταντακόπουλο, το οποίο ερμήνευσε ο ίδιος.

Πηγή: https://www.ilia24.gr/index.php/pyrgos-politismos/7562-%C2%ABtakhs-sinopoylos-akeraios-anthrwpos,-gnhsios-poihths,-alhthinos-poliths%C2%BB-fwto