Παραλάβαμε τον 19ο τόμο της «ΗΛΕΙΑΚΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ – ΗΛΕΙΑΚΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑ». Πρόκειται για μία πολυτελή έκδοση 544 σελίδων που έχουν καταγραφεί σπάνια και πολύτιμα κείμενα τα οποία πλουτίζουν την ιστορία της Ηλείας. Ο φετινός τόμος είναι αφιερωμένος στα 200 χρόνια από την έναρξη του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα των Ελλήνων το 1821. Το αφιέρωμα περιέχει πάνω από 40 κείμενα ιστορικά, λαογραφικά και λογοτεχνίας, που καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος της περιόδου των τεσσάρων αιώνων της τουρκικής σκλαβιάς και της μεγαλειώδους εθνικής μας Επανάστασης του ’21. Παράλληλα έχουν φιλοξενηθεί και άλλα πολύτιμα κείμενα αρχαιολογικού, ιστορικού και λογοτεχνικού περιεχομένου που συμπληρώνουν και φωτίζουν και άλλες χρονικές περιόδους της τοπικής μας ιστορίας.
Είναι ένα θαυμάσιο και από την άποψη της τυπογραφικής επιμέλειας Ηλειακό Πανόραμα, του οποίου οι 73 συνεργάτες που είναι εξέχοντες κληρικοί, ιστορικοί, αρχαιολόγοι, φιλόλογοι, κοινωνιολόγοι, μελετητές, ποιητές και λογοτέχνες, γράφουν στις σελίδες του με γνώση, αγάπη και πρωτοτυπία κείμενα που αφορούν την Ηλεία μας.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
«Σημείωμα του εκδότη», του Γιώργη Δημητρόπουλου
«Εορταστικές εκδηλώσεις στην Ιεράν Μητρόπολιν Ηλείας διά τα 200 χρόνια από την Ελληνικήν Επανάστασι του 1821», (Άρθρο), του Μητροπολίτου Ηλείας Γερμανού
«Η προσφορά της Ιεράς Άνω Μονής Χρυσοπηγής Δίβρης-Λαμπείας εις τον απελευθερωτικόν αγώνα της Πατρίδος μας του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του Επισκόπου Ωλένης Αθανασίου Μπαχού
«Ο Κωνσταντίνος ΙΑ΄ Παλαιολόγος-Δραγάτσης και η σχέση του με την Ηλεία», (Ιστορικό σημείωμα), του Στέφανου Αβραμόπουλου
«Η ενάσκηση του δικαίου από τους Επισκόπους κατά την περίοδο της Οθωμανοκρατίας», (Ιστορικό σημείωμα), του Αρχιμ. Φιλάρετου Σπανόπουλου
«Ιστορικά έγγραφα Πύργου», (Ιστορικό σημείωμα), του Λεωνίδα Ζώη
«Συνωμοσία κατά Παναγιώτου Αναγνωστόπουλου πριν την έναρξη της Επανάστασης», (Ιστορικό σημείωμα), του Κωνσταντίνου Γρ. Κυριακόπουλου
«Μάχη του Λάλα και του Πουσίου (30 Μαΐου – 15 Ιουνίου 1821)», (Ιστορικό σημείωμα), του Μοναχού Μαξίμου Ιβηρίτου (Νικολοπούλου)
«Κεφαλλονίτες Αγωνιστές στη Μάχη του Λάλα», (Ιστορικό σημείωμα), της Βασιλικής Ζαχαροπούλου και της Γεωργίας Ζαχαροπούλου
«Η μάχη του Λάλα κατά τον Ζακύνθιο ιστορικό Παναγιώτη Χιώτη», (Ιστορικό σημείωμα), του Λεωνίδα Καρνάρου
«Η άλωση του Λάλα – Το στρατόπεδο στο Στρέφι», (Ιστορικό σημείωμα), του Γεωργίου Κοσμόπουλου (Ενδυμίωνα)
«Η ναυμαχία του Κατακόλου (30 Σεπτεμβρίου 1821)», (Ιστορικό σημείωμα), του Γιάννη Νικολόπουλου
«Ο Καζάς του Φαναρίου πριν και κατά την Επανάσταση του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του Παναγιώτη Χαραλαμπόπουλου
«Η τοπική εκκλησία της Ηλείας στην Επανάσταση του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του Αρχιμ. Δαμασκηνού Πετράκου
«Η εν Ηλεία Ιερά Μονή της Θεοτόκου της επιλεγομένης “Κρεμαστής” κατά την Επανάσταση του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του + Μητροπολίτου πρώην Ηλείας Αντωνίου
«Ι. Μ. Παναγίας Χρυσοπηγής Άνω Δίβρης & Ι. Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου Σκαφιδιάς: Τα ιερά κάστρα της λευτεριάς και της παιδείας της Ιεράς Μητροπόλεως Ηλείας», (Ιστορικό σημείωμα), του Χρυσοβαλάντη Δημητρόπουλου
«“Γράμματα, σπουδάγματα, του Θεού τα πράμματα…” “νυκτός έτι βαθείας” στα μέρη του Μοριά, κατά την Τουρκοκρατία», (Ιστορικό σημείωμα), της Φωτεινής Κλουκίνα-Χαμάλη
«Οι μάχες στο Κλειδί και η σφαγή Ελληνίδων παρά τα Λουτρά Καϊάφα», (Ιστορικό σημείωμα), του Γιώργου Χριστάκη
«Ο Γεώργιος Σισίνης κατά του Ιμπραήμ στην Ηλεία», (Ιστορικό σημείωμα), του Κώστα Λούρμπα 172
«Ο Ιμπραήμ Πασάς στην Ηλεία. Η μάχη στα Μπογάζια της Αγουλινίτσας», (Ιστορικό σημείωμα), του Κώστα Παπαντωνόπουλου (Πλιέγκα)
«Ο Ιμπραήμ στην Ηλεία. Η μαρτυρία γερμανικής εφημερίδας του 1826», (Άρθρο), του Σωτήρη Καράμπελα
«Συνοπτικό βιογραφικό των Ηλείων Οπλαρχηγών του ’21», (Ιστορικό σημείωμα), του Βύρωνα Δάβου
«Ο ήρωας Γιάννης Διάκος», (Ιστορικό σημείωμα), του Νικολάου Δρουβιώτη Κόλλια-Πλαπούτα
«Η συμβολή της Καλίδονας στην Επανάσταση του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), της Τριανταφυλλιάς Χριστοπούλου-Νιάρχου
«Δερβιναίοι Αγωνιστές στην Επανάσταση του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του Παναγιώτη Παπαθεοδώρου 224
«Γιαννάκης Καυκόπουλος: Υπασπιστής και πρωτοπαλλήκαρο του Στρατηγού Σισίνη», (Ιστορικό σημείωμα), του Βασίλη Καυκόπουλου
«Μπαρουτόμυλοι στην Ηλεία κατά τον Αγώνα του 1821», (Ιστορικό σημείωμα), του Ιωάννη Βορβίλα
«Μια συγκινητικωτάτη σκηνή εις Πορετσό της Λαμπείας επί Τουρκοκρατίας», (Ιστορικό σημείωμα), του + Μητροπολίτου πρώην Ηλείας Αντωνίου
«Αρχόντω η Φιλιπποπούλα», (Ιστορικό σημείωμα), του Ηλία Τουτούνη
«Το Δερβητσελεπή και το Καλίτσα την περίοδο 1828-1830», (Ιστορικό σημείωμα), του Λεωνίδα Καρνάρου 254
«Οι εκλογές του 1829 στο Μπάστα (Κρυονέρι) και ο Καπετάν Αντρίκος Νικόπουλος», (Ιστορικό σημείωμα), του Κωνσταντίνου Μπασέτα
«Στον Πύργο και στη Ζάκυνθο στα 1830», (Ιστορικό σημείωμα), του Σάκη Τραμπαδώρου
«Οι Τουρκοπροσκυνημένοι ενθοπροδότες», (Ιστορικό σημείωμα), της Κατερίνας Νερατζάκη
«Οι Τούρκοι και οι Μπουρντανιωτοπούλες», (Ιστορικό σημείωμα), της Θάλειας Τουτούνη-Τσούλου
«25η Μαρτίου 1821: Έχουμε κατακτήσει το νόημά της;», (Άρθρο), του Νίκου Τσούλια
«Το Έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας το 2020», (Άρθρο), της Ερωφίλης-Ίριδας Κόλια
«Αρχαιολογικό Μουσείο Πύργου», (Άρθρο), της Ολυμπίας Βικάτου και της Αναστασίας Κουμούση
«Ο πολίτης και η παιδεία του κατά τον σοφιστή Ιππία τον Ηλείο», (Μελέτη), του Αντωνίου Μάρκου
«Οι Τριφυλιακές πόλεις και η Ηλεία. Ιστορία, Αρχαιολογία και Πολιτική», (Ιστορικό σημείωμα), του Χρίστου Λιάγκουρα
«Οι παραλίμνιοι οικισμοί του διαμερίσματος Φαναρίου στο Βενετικό Κτηματολογικό Κατάστιχο», (Ιστορικό σημείωμα), του Γιάννη Βίτσα
«Η Επαρχία Ολυμπίας μέσα από τα μάτια των περιηγητών του 19ου αιώνα», (Ιστορικό σημείωμα), του Χρίστου Λιάγκουρα
«Κυλλήνη: το επίνειο της Ήλιδας», (Ιστορικό σημείωμα), του Θεόδωρου Ανδρουτσόπουλου
«Ολυμπία – Χλεμούτσι – Γλαρέντζα – Ανδραβίδα», (Άρθρο), της +Λούλας Μαυρουλίδου
«Ο ναός των Ταξιαρχών στους Άνω Ταξιάρχες Ηλείας: εργασίες στερέωσης και ανάδειξης», (Άρθρο), της Αθανασίας Ράλλη
«Η Κελεβή (Κόροιβος) και η ιστορίας της», (Ιστορικό σημείωμα), του Λεωνίδα Μαργαρίτη
«Βάσσος Στεφανόπουλος: ο πλέον λαοφιλής Πολιτικός, ο διαπρεπής Λογοτέχνης – Νομικός, ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ με κεφαλαία γράμματα…» (Ιστορικό σημείωμα), του Σωτήρη Σωτηρόπουλου
«Τα πετρογέφυρα της Ηλείας», Μέρος Β΄, (Άρθρο), του Θοδωρή Χαμάκου
Δημοσιεύματα παλαιών εφημερίδων: «Η μεταφορά και ταφή της καρδιάς του Κουμπερτέν εις Αρχαίαν Ολυμπίαν» & «Η μεθαυριανή τελετή εις Αρχαίαν Ολυμπίαν».
ΑΡΧΗ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΥ
- «25η Μαρτίου 1821», του Επαμεινώνδα Κωνσταντακόπουλου
- «Σαν …επίγραμμα», του Νίκου Διαμαντόπουλου
- «Η προφητεία του Γέρου», του Ηλία Γκρή
- «Η Ελλάς τον Βύρωνα τιμάει», του Γιώργου Άλτη
- «Δουκιώτικη γη», του Αντρέα Καπογιάννη
- «Η χώρα μου», της Φωτεινής Σασσάλου – Λαμπροπούλου
- «Ύμνος στο Αιγαίο», του Διονύση Γεωργακόπουλου
- «Συλλέκτης ύβρεων», της Ευαγγελίας Δαμουλή – Φίλια
- «Πρόσφυγας, ετών 7», του Γιάννη Βαρούχα
- «Η κοινωνία χάλασε», του Γιώργου Κότσιφα
- «Όταν η ομορφιά φύγει», του Δημήτρη Γεωργόπουλου
- «Αναδρομές», του Λευτέρη Γερόσταθου
- «Μετασχηματισμοί», του Γιάννη Παπαναστασόπουλου
- «Η ένωση της αγάπης», του Νίκου Πολυζωγόπουλου
- «Η Ιθάκη είναι εντός μας», της Ευγενίας Χριστοπούλου
ΤΕΛΟΣ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΑΝΘΟΛΟΓΙΟΥ
- «Μπερτσάς, ο μακρυμάλλης Κουρσάρος», (Διήγημα), της Ελένης Μπερτσάτου
- «Τον καιρό του 1821», (Διήγημα), του Χρήστου Μαρκόπουλου
- «Έρωτας και θάνατος στα χρόνια του μεγάλου πόνου», (Διήγημα), του Ανδρέα Φουσκαρίνη
- «Ο σπιούνος», (Διήγημα), του Ευάγγελου Γιαννικόπουλου
- «Ένας ροδώνας των ονείρων», (Διήγημα), του Ιωσήφ Αργυρίου
- «Πού να πορευτώ;», (Διήγημα), της Ροδαμίας Καβουνίδου-Μπιλάλη
- «Ο Σιορ Διονυσάκης, ο μπιζίβουλ-λος», (Διήγημα), του Κώστα Μπιζάνου
- «Ο ραδιοερασιτέχνης», (Διήγημα), του Παύλου Αυγερινόπουλου
- «Αντικρίζοντας παιδικά μάτια δακρυσμένα», (Διήγημα), του Δημήτρη Μουσά
- «Κίτρινες μαργαρίτες», (Διήγημα), του Ιωάννη Κάνδυλα
- «Θερμά λουτρά», (Άρθρο) του Κώστα Περδίκη
- «Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας και το ηθογραφικό διήγημα», (Άρθρο), του Πάνου Αβραμόπουλου
- «Άθενς μπάι νάιτ», (Θεατρικό), του Αντώνη Σιμιτζή
- «Ηλειακή Βιβλιογραφία 2020», του Ιωάννη Βορβίλα
- «Αναφορά σε αείμνηστους Ηλείους πνευματικούς δημιουργούς», του Λεωνίδα Καρνάρου
