Η Παναγιώτα, ένα πανέμορφο και έξυπνο κοριτσάκι, ήταν το μικρότερο από τα έξι παιδιά του Αντρέα και της Στυλιανής Νικολάου με καταγωγή από την Ομορφίτα της Κύπρου.
Το ξημέρωμα της 20ης Ιουλίου 1974 άλλαξε μια για πάντα η ζωή της μικρής Παναγιώτας και ολόκληρης της οικογένειας. Ξεριζωμένοι από τη γη τους, αναγκάστηκαν να βρουν καταφύγιο στο νότιο μέρος του νησιού μαζί με άλλους διακόσους χιλιάδες, θύματα της «ειρηνικής» εισβολής των Τούρκων στη Μεγαλόνησο.
Ήρθε ο Σεπτέμβρης και το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου δεν μπορούσε να βρει λύση για τα χιλιάδες μικρά παιδιά που είχαν έλθει πρόσφυγες από τα Κατεχόμενα. Την ίδια ώρα το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου έγινε αποδέκτης πολλών προσφορών απλών ιδιωτών και φορέων για φιλοξενία παιδιών στην Ελλάδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα χιλιάδες παιδιά να έλθουν στην Ελλάδα για ένα χρόνο. Από αυτά, τα 456 φιλοξενήθηκαν σε δομές και ιδιώτες με ενέργειες της Μητρόπολης Ηλείας.
Η Παναγιώτα έφτασε στην Ελλάδα στις 23 Σεπτεμβρίου 1974. Ήταν τότε μαθήτρια στην Ε΄ Δημοτικού, ένα κορίτσι συνεσταλμένο και ταυτόχρονα φιλικό και αξιαγάπητο. Δεν άργησε να πιάσει φιλίες με τα παιδιά στα Λαστέικα όπου φοιτούσε.
Στις 4 Δεκεμβρίου το παιδί ξαφνικά αδιαθέτησε. Όσο η ώρα περνούσε, η κατάσταση χειροτέρευε. Το απόγευμα μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο Νοσοκομείο «Αγία Σοφία» της Αθήνας. Όταν έφτασε στην Αθήνα ήταν πλέον σε κωματώδη κατάσταση. Ιατρικό ιστορικό δεν υπήρχε. Οι γιατροί έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Εξετάσεις, ξανά και ξανά και φροντίδα, πολλή φροντίδα και αγάπη. Αλλά δεν ήταν αρκετά, αφού λίγες ώρες αργότερα, στις 4 τα ξημερώματα της 5ης Δεκεμβρίου η Παναγιώτα πέταξε για την αιωνιότητα.
Το αδύναμο κορμάκι της αναπαύτηκε στο κοιμητήριο του μοναστηριού στο Πελόπιο Ηλείας. Ήταν εκεί ο πατέρας της, τα αδέλφια της αντιπρόσωποι της Κυπριακής Πρεσβείας και κόσμος, πολύς κόσμος.
Η Παναγιώτα ήταν το μόνο παιδί που δεν επέστρεψε στην πατρίδα της μαζί με τους συμμαθητές και φίλους της πολλούς μήνες αργότερα.
Μία από τις φίλες και συνομήλικη της Παναγιώτας, η Νιόβη Κερκίδου, έκανε μια εξαιρετικά σημαντική έρευνα για τη φιλοξενία και αναδοχή των παιδιών το 1974. Ξόδεψε ατελείωτες ώρες όχι μόνο για να βρει έγγραφα μέσα από το Κρατικό Αρχείο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και να ανασύρει μνήμες από τους σημερινούς ενήλικες που βίωσαν την «αφειδώλευτη αυτή προσφορά», όπως η ίδια αναφέρει. Η έρευνα κράτησε εννέα χρόνια (!). Το 2018 εκδόθηκε σε βιβλίο με τίτλο «Ευχαριστώ …», και υπότιτλο Μαρτυρίες παιδιών του 1974, το οποίο είχε την καλοσύνη να προσφέρει στη Βιβλιοθήκη μας με μια συγκινητική αφιέρωση.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μαζί της, μας τόνισε ότι στην Ηλεία -χάρη στη Μητρόπολη- δεν έγινε απλά φιλοξενία, αλλά αναδοχή παιδιών. Κι αυτό έχει τεράστια σημασία για την εύθραστη -τότε- ψυχολογία των παιδιών. Γιατί τα παιδιά αυτά δεν αισθάνθηκαν ξεριζωμένα σε ένα απρόσωπο ίδρυμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αλλά ασφαλή στη ζεστή αγκαλιά μιας οικογένειας. Έτσι εξηγείται ότι σήμερα 45 χρόνια μετά, τα παιδιά λένε ότι αισθάνονται τις οικογένειες που τα αναδέχθηκαν σαν δεύτερο σπίτι τους, γιατί τότε θεμελιώθηκε ένας άρρηκτος δεσμός καρδιάς.
Επικοινωνήστε με τη συγγραφέα και παραγγείλτε το. Θα το διαβάσετε απνευστί. Αξίζει τον κόπο.
Νιόβη Κερκίδου
Ταχ. Κιβ, 71115
3841 Λεμεσός, Κύπρος
