Εκπαιδευτικός
Είναι αυτός που εύχεται «καλή χρονιά» δυο εποχές το χρόνο.
Eίναι αυτός που όταν τον ρωτάνε «πόσα παιδιά έχεις;»,
απαντά «εκατοντάδες»
Που ακούει με λαχτάρα το «γεια σας κύριε» αμέτρητες φορές τη μέρα.
Που τον ενδιαφέρουν πιο πολύ οι μαθητές του από το μάθημα.
Που έχει για κίνητρο την αγάπη του για τα παιδιά και όχι την αγάπη των παιδιών για κείνον.
Που ανάβει φωτιές στο μυαλό των παιδιών, ενώ τον προορίζουν για πυροσβέστη.
Που θέλει να είναι πάντα ερωτευμένος με αυτό που διδάσκει για να το ερωτεύονται και οι μαθητές του.
Είναι αυτός ο ενοχλητικός συναγερμός, αυτό το ξυπνητήρι που θέλεις να σπάσεις.
Που προσπαθεί να είναι σεμνός υπηρέτης της μάθησης και όχι φωτεινός παντογνώστης.
Που θέλει να εντυπωσιάζεται παρά να εντυπωσιάζει.
Είναι εκείνος που του απαγορεύουν να ζητάει οικονομική αξιοπρέπεια, γιατί κάνει λειτούργημα.
Που θέλει να διδάσκει και όχι να δασκαλεύει.
Που θεωρεί ότι το σχολείο πρέπει να φροντίζει αλλά όχι να φροντιστηριοποιεί.
Που ομαδοποιεί, αλλά δεν εξομοιώνει.
Που δεν ξεχνάει εκείνον τον μικρό που κάθεται μόνος του στο τελευταίο θρανίο.
Αυτός έχει διάφορα ονόματα:
– καθηγητής
– δάσκαλος
– νηπιαγωγός
Αυτά για κείνον έχουν πάντα το ίδιο όνομα: παιδιά
Που χαίρεται άμα τον στριμώχνουν οι ερωτήσεις των μαθητών του.
Που κατσουφιάζει με τις λέξεις επίδοση και απόδοση και χαμογελάει με τη λέξη προσπάθεια.
Είναι ο εκπαιδευτικός που ξεκινά σαν ρόλος και γίνεται ταυτότητα.
Όχι κάτι σαν δεύτερη φύση μα σαν πρώτη.
Που δεν θέλει τίποτα άλλο να κάνει, δεν νιώθει ότι τίποτα άλλο έχει τόση αξία.
Που αν και λαχταρά και ξέρει ότι δικαιούται λίγη αναγνώριση παραπάνω λέει “δεν πειράζει” αφού κάνει αυτό που αγαπά.
Είναι η σήραγγα που ενώνει δύο παράλληλα σύμπαντα, των μεγάλων και των μικρών.
Που με χαρά γίνεται ο κυματοθραύστης για τα παιδιά, αλλά απεχθάνεται να γίνεται ο σάκος του μποξ ή ο αποδιοπομπαίος τράγος για τους μεγάλους.
Που η καρδιά του μένει παιδική και που πληγώνεται στη γενίκευση μεμονωμένων πράξεων κάποιων που ψευδεπίγραφα φέρουν τον ίδιο τίτλο.
Που όταν αντιδρά σε νόμους και διατάγματα, είναι γιατί νιώθει ευθύνη και όχι γιατί είναι αντιδραστικός.
Που είναι ο πιο σκληρός αξιολογητής του εαυτού του και που ποτέ δεν του βάζει άριστα.
Που δεν θέλει να είναι πρότυπο για τους μαθητές του, αφού λαχταράει να γίνουν καλύτεροι από αυτόν.
Που δεν μπορεί να γιορτάσει την «ημέρα του εκπαιδευτικού» όσο η εκπαίδευση υποφέρει.
Να τον φοβάστε τον εκπαιδευτικό, γιατί μπορεί και να μυήσει τα παιδιά στη συνωμοσία της γνώσης και τότε μπορεί να κάνουν αυτό που τρέμετε περισσότερο, να αποφασίσουν να αλλάξουν τον κόσμο.
Δημήτρης Τσιριγώτης
Κάντε κλικ σε κάθε εικόνα για να δείτε λεπτομέρειες του βιβλίου.
Οδηγός επιβίωσης του Εκπαιδευτικού (Angela Thody, Barbara Gray, Derek Bowden)
Οι εκπαιδευτικοί έχουν να αντιμετωπίσουν ποικίλες δυσκολίες που μπορούν να οδηγήσουν σε άγχος και στρες: Πώς να αντιμετωπίζουν τη δύσκολη συμπεριφορά; Πώς να διαχειρίζονται το φόρτο εργασίας και τις άλλες επαγγελματικές τους υποχρεώσεις καταφέρνοντας παράλληλα να έχουν και προσωπική ζωή; Πώς να τα βγάζουν πέρα με το στρες της δουλειάς; Ο Οδηγός Επιβίωσης του Εκπαιδευτικού δίνει τις απαντήσεις σε ερωτήματα αυτού του είδους. Με το βιβλίο αυτό οι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί και οι μελλοντικοί δάσκαλοι και καθηγητές μπορούν να αντιμετωπίσουν τους παράγοντες που δημιουργούν στρες τόσο στην επαγγελματική όσο και στην προσωπική τους ζωή και να κατακτήσουν την επιτυχία που τους αξίζει. Ο Οδηγός θα σας δώσει ιδέες και θα σας προτείνει τακτικές που θα σας βοηθήσουν: Να βρίσκετε λύσεις σε δύσκολες καταστάσεις μέσα στην τάξη. Να αντιμετωπίζετε το στρες και να διαχειρίζεστε αποτελεσματικά το χρόνο σας. Να οικοδομήσετε και να διατηρήσετε επιτυχημένες σχέσεις με τους συναδέλφους σας. Να δημιουργήσετε ένα θετικό μαθησιακό περιβάλλον. Να προωθήσετε την καριέρα σας.
Ο Εκπαιδευτικός στην τάξη (David Fontana)
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η διασπαστική συμπεριφορά στο σχολείο; Η βία, η καταδυνάστευση, τα προβλήματα που πηγάζουν από την έλλειψη ενδιαφέροντος για το σχολείο και την απόρριψη του σχολικού ήθους συνιστούν μια ατομικά και κοινωνικά επιζήμια συμπεριφορά που μπορεί να κάνει τα σχολικά χρόνια να γίνουν κάθε άλλο παρά «τα καλύτερά μας χρόνια», τόσο για τους μαθητές όσο και για τους δασκάλους. Η προβληματική συμπεριφορά όμως μπορεί να αντιμετωπιστεί και να τροποποιηθεί. Ο David Fontana μας δείχνει πώς μπορεί να γίνει αυτό στη νέα αυτή έκδοση του εξαιρετικά επιτυχημένου βιβλίου του “Έλεγχος της τάξης” που έχει αναθεωρηθεί έτσι ώστε να λαμβάνει υπόψη του τις αλλαγές στη διδακτική πρακτική.
Συναισθηματική νοημοσύνη του εκπαιδευτικού (Βασιλική Πλωμαρίτου)
– Πώς θα αναπτύξετε τη συναισθηματική σας αυτογνωσία ως εκπαιδευτικός;
– Πώς θα χρησιμοποιήσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη, για να ενισχύσετε τη διδασκαλία σας;
– Πώς θα χρησιμοποιήσετε τη συναισθηματική νοημοσύνη σας, για να ενισχύσετε τη μάθηση και την ακαδημαϊκή επιτυχία των μαθητών;
– Πώς θα βελτιώσετε τη μη λεκτική επικοινωνία σας;
– Πώς θα “διαβάζετε” και θα ανταποκρίνεστε στα συναισθήματα των μαθητών;
– Πώς θα βελτιώσετε το ψυχολογικό κλίμα της σχολικής τάξης και να επηρεάσετε θετικά την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη του μαθητή και τις καταστάσεις που βιώνει μέσα από τις διαπροσωπικές σχέσεις με τους συμμαθητές και τον δάσκαλό του;
Απορίες σαν κι αυτές ανακύπτουν καθημερινά σε κάθε βήμα των εκπαιδευτικών μέσα στην τάξη.
Οι απαντήσεις αισιοδοξούμε ότι μπορούν να βρεθούν στις σελίδες αυτού του βιβλίου, μαζί με άλλα εφόδια για τον εκπαιδευτικό που θέλει να εντάξει τη συναισθηματική νοημοσύνη στη ζωή και στην εκπαιδευτική πρακτική του.
Αναπνέοντας κιμωλία (Συλλογικό έργο)
Στα μόρια της κιμωλίας που όλοι μας καθημερινά αναπνέουμε, ο καθένας προβάλλει πλέον μια προσωπική μορφή. Οι πορείες διαγράφονται αποκλίνουσες. Αυτός όμως δεν είναι λόγος να αφεθούμε στη «γλυκιά θαλπωρή» της αδράνειας. Είναι αντιθέτως λόγος να ανιχνεύσουμε τις διαφορετικές πορείες και να αναζητήσουμε σημεία επαφής και κοινούς παρανομαστές.
Οι δάσκαλοι του Δημοτικού Σχολείου : μια κοινωνιολογική προσέγγιση (Αλεξάνδρα Φρειδερίκου / Φανή Φολερού – Τσερούλη)
Μια προσέγγιση του Δημοτικού Σχολείου και της λογοτεχνίας του στο εκπαιδευτικό μας σύστημα επικεντρώνεται μοιραία στο δάσκαλο. Σε μια περίοδο μεταβατική, όπου στο Δημοτικό Σχολείο συνυπάρχει η ελληνοχριστιανική παράδοση με τα εκσυγχρονιστικά συστήματα – με την ίδια όμως ρευστότητα στόχων και μέσων που συναντάμε και στους άλλους τομείς κοινωνικής δράσης -, το βιβλίο αυτό, βασισμένο σε τεκμηριωμένη εμπειρική έρευνα και την ανάλυση των αφηγήσεων των δασκάλων, διερευνά τη συνειδητή ή ασυνείδητη διαδικασία με την οποία ο δάσκαλος πραγματοποιεί ή επιχειρεί να ακυρώσει την επιλεκτική λειτουργία του σχολείου.(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Πέτα μακριά το ραβδί σου : πειθαρχία χωρίς δάκρυα (Ρούντολφ Ντράϊκωρς, Πέρλ Κάσσελ)
Μολονότι ζούμε σε μια δημοκρατική κοινωνία, δάσκαλοι και γονείς δεν έχουν εκπαιδευτεί να συμπεριφέρονται δημοκρατικά απέναντι στα μικρά πλάσματα που ανέλαβαν να μεγαλώσουν και να μορφώσουν. Ως εκ τούτου η γνώση τους για την επίλυση προβλημάτων μειονεκτεί, όπως μειονεκτεί και η γνώση τους για την τεχνική της λήψης αποφάσεων. Οι μεγάλοι είναι ανειλικρινείς μπροστά στα παιδιά – κι αυτά με τη σειρά τους απορρίπτουν την πειθαρχία, την ηθική, τις ιδέες και τις αξίες του ενήλικου κόσμου. Συχνά, βυθίζονται σε κατάσταση άκρατου ιδεαλισμού, γυμνή από κάθε πραγματικό κοινωνικό ενδιαφέρον κι από κάθε αίσθηση θετικής προσφοράς. Ωστόσο, δεν υπάρχουν λάθη και πληγές της Δημοκρατίας που να μη θεραπεύονται με περισσότερη δημοκρατία. Και για ν’ αρχίσει η θεραπεία αυτή, δάσκαλοι και γονείς πρέπει να μάθουν να συνυπάρχουν δημοκρατικά με τους νεαρούς πολίτες. Μόνο μια συμμαχία γονιών, δασκάλων και παιδιών, που θα κάνουν χρήση πραγματικών δημοκρατικών διαδικασιών, μπορεί να φέρει την αρμονία στα ταραγμένα σπίτια, στα σχολεία και στην κοινωνία ολόκληρη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου) ———- Περιεχόμενα: Η Ζωή και το Έργο του Ρούντολφ Ντράικωρς — Πρόλογος — Εισαγωγή: Γιατί τα δάκρυα; — Τι δάσκαλος είστε: αυταρχικός ή ανεκτικός; — Η εναλλακτική λύση που ανταμείβεται: Διδασκαλία με τρόπο δημοκρατικό — Πώς μεγαλώνει ένα παιδί — Για να καταλάβουμε το σημερινό παιδί — Ο ανταγωνισμός — Η ενθάρρυνση — Λογικές συνέπειες, όχι τιμωρία — Πώς να σταματήσουμε τις συγκρούσεις και πώς να μεταχειριζόμαστε τους τυράννους — Είναι η τάξη σας μια ομάδα; — Η ώρα της συζήτησης μέσα στην τάξη — Τυπικά προβλήματα και οι λύσεις τους — Παραδείγματα που σταμάτησαν τα δάκρυα
Σχολική εμπειρία, θεωρία και πράξη (Συλλογικό έργο)
Η επανατοποθέτηση των πιθανών ρόλων του δασκάλου, τα σύγχρονα προβλήματα για μια λειτουργική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και ειδικότερα οι μορφές πρακτικής άσκησης, οι οποίες εφαρμόζονται στο σχολικό χώρο στα πλαίσια κατάρτισης των ασκούμενων φοιτητών, οι εξελίξεις και οι τάσεις που διαγράφονται υπήρξαν πόλος διαφέροντος, που συσπείρωσε ένα ικανό τμήμα του παιδαγωγικού δυναμικού της χώρας μας στη Ρόδο, το Νοέμβρη του 1990.
Το Συμπόσιο που οργανώθηκε με πρωτοβουλία των Παιδαγωγικών Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου συνέπεσε με τη συμπλήρωση τεσσάρων χρόνων λειτουργίας τους και τη απονομή των πρώτων πτυχίων στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης. Κατά συνέπεια, η στιγμή θεωρήθηκε ώριμη για πρώτη αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου που ασκείται.
Το σχολείο και η κοινωνία (Τζων Ντιούι)
«Μόνο ελάχιστοι άνθρωποι στην ιστορία του πολιτισμού είναι προικισμένοι με το χάρισμα να γράφουν πραγματικά μεγάλα κλασικά παιδαγωγικά βιβλία. Από τότε που ο Σπένσερ έγραψε τα περίφημα δοκίμιά του για την εκπαίδευση, δεν υπήρξε σημαντικότερη προσφορά στην παιδαγωγική μεταρρύθμιση από το βιβλίο του Τζων Ντιούι «Το σχολείο και η κοινωνία».
Elementary School Journal
«Ο καθηγητής Ντιούι μας έδωσε ένα μικρό βιβλίοπου δεν αρκείται μόνο να εκθέσει τις βασικές αρχές της νέας εκπαίδευσης, αλλά κατορθώνει και να τις ντύσει με τις πιο ενδιαφέρουσες και διαφωτιστικές λεπτομέρειες. Το βιβλίο αυτό είναι ένα πρότυπο αδαμάντινης καθαρότητας στη διατύπωση των παιδαγωγικών σκέψεων του Ντιούι και είναι ανεκτίμητο βοήθημα σε όσους πραγματικά ενδιαφέρονται για τη βελτίωση της κοινωνίας και του σχολείου».
Illinois Society for Child Study
«Οι ιδέες που διατυπώνονται εδώ είναι πρακτικές και εφαρμόσιμες και τόσο οι δάσκαλοι όσο και οι γονείς θα ωφεληθούν από την ανάγνωση του βιβλίου».
Boston Evening Transcript
Η ατομική ψυχολογία στο σχολείο (Άλφρεντ Άντλερ)
Στις παραδόσεις που θα ακολουθήσουν, δεν θα σας μιλήσω μόνο για τη θεωρία, αφού όλοι σας εργάζεστε στον τομέα της παιδείας και για σας πολύ μεγαλύτερη σημασία έχει η σύνδεση της θεωρίας με την πράξη. Θα μιλήσουμε για περιπτώσεις προβληματικών παιδιών, ή εσείς θα μιλήσετε για κάποιες περιπτώσεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε κατόπιν να συζητήσουμε μαζί για το πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ένα τέτοιο παιδί. Δεν θα πρέπει ακόμη να παραβλέψουμε το σημαντικότερο σημείο, κι αυτό είναι πως θα συνδέσουμε το παιδί με το σχολείο, πως θα ξυπνήσουμε το ενδιαφέρον του γι’ αυτό. Σημαντικό επίσης είναι να ξέρουμε τι σημαίνει το σχολείο στη ζωή ενός παιδιού, στη ζωή ενός λαού. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως πρόκειται για μια συνέχεια της οικογενειακής μέριμνας. Αν η οικογένεια ήταν σε θέση να διαπαιδαγωγήσει σωστά το παιδί, τότε το σχολείο θα ήταν περιττό. Γνωρίζετε από την ιστορική εξέλιξη του σχολείου πως υπήρξαν εποχές όπου δεν υπήρχε ακόμη το σχολείο, όπου η οικογενειακή διαπαιδαγώγηση επαρκούσε. Πάντως και σε εκείνη την εποχή επικρατούσαν διάφοροι θεσμοί, όπως π.χ. ότι τα παιδιά των οικογενειών που ανήκαν στα υψηλότερα στρώματα της κοινωνίας φοιτούσαν σε πριγκιπικά σχολεία, όπου μάθαιναν την τέχνη της διακυβέρνησης και της διοίκησης. Αργότερα ήταν η εκκλησία εκείνη που ίδρυσε σχολεία για τα δικά της συμφέροντα, σχολεία που προώθησαν τη γνώση σε βαθμό που να επαρκεί για τις ανάγκες της εκκλησίας και του κράτους. Το σχολείο αναπτύχθηκε οργανικά δεμένο με τις ανάγκες του λαού. Η δομή του ήταν πάντα εκείνη που απαιτούσαν οι ανάγκες της κοινωνίας, οι ανάγκες του αναπτυγμένου εμπορίου και της αναπτυγμένης τεχνολογίας. Και τότε προέκυψε η αναγκαιότητα ενός λαϊκού (δημοτικού) σχολείου. Το δημοτικό σχολείο πήρε διάφορες μορφές ανάλογα με τις απαιτήσεις των δυνάμεων που κυβερνούσαν.
Και σήμερα ακόμη αντιμετωπίζουμε το ερώτημα του πώς θα πρέπει να οργανωθεί ένα σχολείο. Αναμφισβήτητο γεγονός είναι πάντως πως το σχολείο θα πρέπει να θεωρηθεί η βάση ολόκληρης της παιδείας.
Η αποστολή του σχολείου είναι: Πως θα διαμορφώσουμε ανθρώπους, που θα συνεχίσουν να εργάζονται στη ζωή τους αυτόνομα, που θα αντιλαμβάνονται όλες τις κοινωνικά αναγκαίες επιταγές όχι σαν ξένη, αλλά σαν δική τους υπόθεση, έτσι ώστε να συμμετέχουν ως συνεργάτες. Το ιδανικό ενός λαού φτάνει μέχρι μέσα στην οικογένεια. Είναι ολοφάνερο πως μέσα στην οικογένεια και στο σχολείο θα πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, ώστε αργότερα, μετά το σχολείο, να συναντάμε τους κατάλληλους για την κοινότητα ανθρώπους.
Ο σωστός Γονιός, Δάσκαλος, Άνθρωπος (Κωνσταντίνος Τσιμπούκης)
Αν έχετε το διακαή πόθο να γνωρίσετε τον εαυτό σας. Αν έχετε την ακατάσχετη επιθυμία να τα πάτε καλά με το σύντροφό σας. Αν έχετε τη σθεναρή επιθυμία να σας ακούνε τα παιδιά σας και να τα καμαρώνετε, όπως επιθυμείτε. Αν θέλετε να ενεργοποιήσετε το δυναμικό των μαθητών σας. Αν θέλετε να τα πηγαίνετε καλά με τους συνανθρώπους σας. Αν θέλετε ν’ αυξήσετε τη δημοτικότητά σας. Αν επιθυμείτε να βελτιώσετε τα οικονομικά σας. Αν λαχταράτε να νιώσετε την αφθονία στη ζωή σας. Αν θέλετε να πορευτείτε στη ζωή σας μ1 ένα ασφαλές πηδάλιο. Αν θέλετε να δώσετε νόημα στη ζωή σας. Τότε «Ο σωστός Γονιός, Δάσκαλος, Άνθρωπος» ήρθε κοντά σας στην κατάλληλη ώρα.
Ο Δάσκαλος (Frank McCourt)
Ο «Δάσκαλος» είναι ένας αναγκαίος φόρος τιμής στους δασκάλους όλου του κόσμου. Με πρόζα τολμηρή και νευρώδη, διαπνεόμενη από το εικονοκλαστικό πνεύμα του και τη σπαρακτική ειλικρίνειά του, ο Φρανκ ΜακΚόρτ καταγράφει τις δοκιμασίες, τους θριάμβους και τις εκπλήξεις που αντιμετωπίζει στα δημόσια λύκεια της Νέας Υόρκης. Αναπτύσσοντας μια κάθε άλλο παρά συμβατική μέθοδο διδασκαλίας αφήνει το στίγμα του στις καρδιές των μαθητών του, αναθέτοντάς τους να γράψουν ευρηματικές εργασίες, παρακινώντας τους σε ευτράπελα ωδικά δρώμενα κι οδηγώντας τους σε περιπετειώδεις εκπαιδευτικές εκδρομές.
Σαν ένα μυθιστόρημα (Ντανιέλ Πενάκ)
Αιώνιο το παράπονο δασκάλων και γονιών: Τα σημερινά παιδιά δε διαβάζουν – ούτε καν μυθιστορήματα! Τι να φταίει άραγε; Η τηλεόραση, το βίντεο, το κομπιούτερ, ή μήπως οι ίδιοι οι γονείς; Ή, ακόμα χειρότερα, το ίδιο το σχολείο; Πατέρας και καθηγητής κι ο ίδιος, ο Ντανιέλ Πενάκ, ένας από τους πιο πετυχημένους συγγραφείς της νέας γενιάς στη Γαλλία, με άλλα τρία μπεστ-σέλερ στο ενεργητικό του, με πολύ χιούμορ και κατανόηση, προσπαθεί να εξηγήσει πώς έφτασαν εκεί τα πράγματα, πώς μια γενιά στην οποία απαγόρευαν το διάβασμα, “γιατί θα χαλάσουν τα μάτια σου”, τη διαδέχτηκε μια γενιά για την οποία το διάβασμα είναι αγγαρεία. Και μας θυμίζει κάτι που όλοι έχουμε ξεχάσει και που δεν καταφέραμε να κάνουμε τα παιδιά μας να καταλάβουν: ότι η ανάγνωση, πρώτα και κυρίως, είναι απόλαυση. Μια πρόταση λοιπόν, ένα χαρούμενο μήνυμα ελπίδας, ένα βιβλίο που δε στέκεται μόνο στις υποχρεώσεις του αναγνώστη απέναντι στο βιβλίο, αλλά υπογραμμίζει και τα δικαιώματά του ένα δροσερό διάλειμμα από τις συνηθισμένες μελέτες και τα χιλιοεπαναλαμβανόμενα δοκίμια για το τόσο σκοτεινό και ανεξιχνίαστο εκείνο πρόσωπο: τον σημερινό έφηβο και τα προβλήματά του!
Άγρια παιχνίδια (Μαρούλα Κλιάφα)
Σε μια επαρχιακή πόλη, ένας δεκαπεντάχρονος έφηβος, άριστος μαθητής, από εύπορη οικογένεια, με πολλούς φίλους, ανοίγει το παράθυρο του σχολείου και πέφτει στο κενό. Γιατί; Η αστυνομική έρευνα δεν καταφέρνει να δώσει μια πειστική απάντηση. Την απάντηση, έστω και έμμεση, θα μας τη δώσουν δυο μαρτυρίες: του φιλόλογου καθηγητή και της Αντριάνας, συμμαθήτριας και φίλης του αυτόχειρα. Και οι δυο αφηγητές, καθένας από τη δική του οπτική γωνία, επιχειρούν να ανασυνθέσουν τα γεγονότα που προηγήθηκαν της αυτοκτονίας. Μιλούν για τις συνθήκες ζωής όχι μόνο στο σχολείο αλλά και στον περίγυρο και αποκαλύπτουν την αθέατη πλευρά της ζωής των σύγχρονων εφήβων. Μιας ζωής φαινομενικά εύκολης -οικονομική άνεση, φλερτ, διασκέδαση- αλλά στην πραγματικότητα ζοφερής, όπου κυριαρχεί η σωματική και η ψυχολογική βία, ο καταναγκασμός, ο φόβος της απόρριψης και το άγχος για το μέλλον.
Αν ήμουν δάσκαλος (Νατάλια Σαλόμκο)
Ένας δάσκαλος που μόλις έχει αποφοιτήσει έρχεται να διδάξει στο σχολείο που έβγαλε ο ίδιος πριν από ελάχιστα χρόνια. Ποιες θα είναι οι σχέσεις του με τους μαθητές που τον ξέρανε σαν συμμαθητή; Πώς θα συνεργαστεί με τους δασκάλους που τον θυμούνται σαν μαθητή τους; Πώς θα μπορέσει να επιβληθεί σαν δάσκαλος στα παιδιά και να κάνει τους δασκάλους να δεχτούν τις προοδευτικές του ιδέες; Ένα συναρπαστικό εφηβικό μυθιστόρημα που μας μιλάει για τις σχέσεις δασκάλου και μαθητή, γονιών και παιδιών και των μαθητών μεταξύ τους, μέσα από μια πλοκή με πολύ ενδιαφέρον και περιπέτεια. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Ο εκπαιδευτικός ως ερευνητής (Συλλογικό έργο)
Στην μεγαλύτερη έκτασή τους τα 51 από τα 53 κείμενα που ακολουθούν και αναφέρονται στον εκπαιδευτικό ως ερευνητή αποτελούν μέρος από τις 65 εισηγήσεις που υπήρχαν στο πρόγραμμα του 3ου ετήσιου συνεδρίου με διεθνή συμμετοχή της Μονάδας Μεθοδολογίας και Προγραμμάτων Εκπαίδευσης, η οποία ανήκει στον Τομέα Γνωστικής και Διαφορικής Ανάλυσης του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου των Πατρών. Το συνέδριο αυτό πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, στις 4 – 6 Μαΐου 2001, με την παρουσία 650 συνέδρων. Φιλοδοξία των συνεδρίων αυτών καθώς και των σχετικών εκδόσεων είναι η δημιουργία ενός Forum για τη συζήτηση των επίκαιρων προβλημάτων της ελληνικής εκπαιδευτικής κοινότητας, λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή εμπειρία, το λόγο των εκπαιδευτικών της τάξης, το λόγο των νέων επιστημόνων και την ερευνητική δεοντολογία. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι με τα κείμενα του βιβλίου αυτού γίνεται για πρώτη φορά μια πανελλαδική αποτύπωση ελληνικών προσεγγίσεων αναφορικά με τον εκπαιδευτικό ως ερευνητή, μαζί με προσεγγίσεις από σημαντικά ονόματα (όπως του John Elliott) της διεθνούς βιβλιογραφίας στην ίδια κατεύθυνση. (…) Στην κατεύθυνση αυτή η παρούσα έκδοση αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο και βασικό ελληνικό εγχειρίδιο για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από τον παιδικό σταθμό μέχρι τα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών των παιδαγωγικών τμημάτων.
Όταν ήμουν δάσκαλος (Ιωάννης Κονδυλάκης)
Στο διήγημά μας ο αφηγητής, που μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, μόλις τελείωσε το σχολείο, διορίζεται «σχολάρχης» σ’ ένα χωριό της Κρήτης και αφηγείται περιστατικά αυτής της σχολικής χρονιάς τόσο μέσα όσο και έξω από την τάξη και το σχολείο. Τα γεγονότα μάλιστα του σχολείου και της διδασκαλίας είναι δοσμένα με τόση ενάργεια που ασφαλώς σχετίζονται με τις εμπειρίες του ίδιου του Κονδυλάκη ως δασκάλου, ενώ παράλληλα προβάλλουν πρωτοποριακές για την εποχή παιδαγωγικές αντιλήψεις.
Οι εκπαιδευτικοί ερευνούν το έργο τους (Herbert Altichter, Peter Posch, Bridget Somekh)
Η έρευνα δράσης είναι μια από τις πιο διαδεδομένες μεθόδους επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών. Τους δίνει τη δυνατότητα να βελτιώσουν την ποιότητα της μάθησης μέσα στην τάξη, προσφέροντας έναν πρακτικό τρόπο να φέρουν στο φως ορισμένες από τις πολυπλοκότητες της διδακτικής διαδικασίας. Το βιβλίο αυτό εισάγει τον αναγνώστη στις μεθόδους και τις έννοιες της έρευνας δράσης. Χρησιμοποιεί παραδείγματα από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί από εκπαιδευτικούς. Έχει τη μορφή εγχειριδίου με πολλά υποκεφάλαια για ευκολότερη ανάγνωση και 40 πρακτικές μεθόδους και στρατηγικές εκκίνησης. Οι συγγραφείς έχουν βασιστεί στη διεθνή εμπειρία τους από την έρευνα δράσης, που την απέκτησαν συνεργαζόμενοι στενά με εκπαιδευτικούς. Το παρόν βιβλίο αποτελεί έναν απαραίτητο οδηγό για τους εκπαιδευτικούς και τους συντονιστές προγραμμάτων επαγγελματικής ανάπτυξης εκείνων των εκπαιδευτικών, οι οποίοι ενδιαφέρονται να ερευνήσουν την πρακτική τους με σκοπό να τη βελτιώσουν.
Η Κατάρτιση των Δασκάλων – Διδασκαλισσών και των Νηπιαγωγών στην Ελλάδα
(Σήφης Μπουζάκης, Χρήστος Τζήκας)
Η μελέτη στον ανά χείρας τόμο είναι μιας νέας παιδαγωγικής σειράς με τίτλο “Τεκμήρια – Μελέτες Ιστορίας Νεοελληνικής Εκπαίδευσης”. Στους δύο πρώτους τόμους της σειράς (“Gutenberg” 1994 [2002] και 1995 [2002]) παρουσιάστηκαν και σχολιάστηκαν ιστορικά εκπαιδευτικά τεκμήρια που αναφέρονται στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της γενικής και τεχνικής – επαγγελματικής εκπαίδευσης από το 1834 μέχρι σήμερα. Το ερευνητικό μας ενδιαφέρον στον παρόντα και τον επόμενο τόμο εστιάζεται στην κατάρτιση των δασκάλων, διδασκαλισσών και νηπιαγωγών από την ίδρυση του πρώτου Βασιλικού Διδασκαλείου το 1834 μέχρι σήμερα. Παρουσιάζονται και σχολιάζονται όλα τα σχετικά με την παραπάνω κατάρτιση εκπαιδευτικά τεκμήρια ( νόμοι, διατάγματα, εισηγητικές εκθέσεις νομοσχεδίων κ.λ.π. ). Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται τα τεκμήρια της περιόδου των Διδασκαλείων (1834-1933), ενώ ο επόμενος αναφέρεται στην περίοδο των Παιδαγωγικών Ακαδημιών.
Σύγχρονοι εκπαιδευτικοί προβληματισμοί (Συλλογικό έργο)
Εισαγωγή στην Παιδαγωγική (Ηλίας Μετοχιανάκης)
(…) «Σήμερα η Παιδαγωγική έχει πραγματοποιήσει εξαιρετικές προόδους και χρησιμοποιεί επιστημονικές μεθόδους, πειραματικές και φιλοσοφικές, για την αντιμετώπιση των ποικίλων προβλημάτων της. Τα περιεχόμενα και το επιστημονικό της πεδίο διαρκώς διευρύνονται και εμπλουτίζονται με νέα στοιχεία και νέα δεδομένα. Είναι επόμενο να αναφύονται κατά καιρούς και νέοι παιδαγωγικοί κλάδοι, οι οποίοι αποκτούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς καθιστούν δυνατή την πολύπλευρη έρευνα των παιδαγωγικών προβλημάτων και διευκολύνουν το έργο της αγωγής του παιδιού. (…)
Το έργο αυτό περιλαμβάνει τα βασικότερα θέματα της παιδαγωγικής επιστήμης, ενώ νεότερος τόμος που θα ακολουθήσει, θα συμπεριλάβει επιλεγμένα θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος». (…)
Οι εκπαιδευτικοί (Neave Guy)
Θεατρική Παιδεία και Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών (Θόδωρος Γραμματάς)
Το θέατρο στο σχολείο, τόσο ως αντικείμενο διδασκαλίας, όσο και ως ιδιαίτερη καλλιτεχνική και πολιτιστική δημιουργία, αποτελεί ήδη μια πραγματικότητα και στη χώρα μας, η οποία αποκτά ολοένα και περισσότερα ερείσματα στη συνείδηση των εκπαιδευτικών, αλλά και των υπεύθυνων της επίσημης εκπαιδευτικής πολιτικής του κράτους. […]
Χωρίς να παραμερίζεται η επιστημονική εγκυρότητα, με σεβασμό στη μεθοδολογία ανάπτυξης μιας μελέτης θεατρολογίας, αλλά με παιδαγωγική σκοπιμότητα και χρηστική λειτουργικότητα, επιδιώκεται η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σε θέματα θεάτρου. Γίνεται μια σύντομη εισαγωγή στην επιστήμη του θεάτρου, που παρέχει στους ενδιαφερομένους το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο, στη συνέχεια αναλύεται διεξοδικά η κατηγορία «Σχολικό Θέατρο», ενώ, τέλος, δίνονται χρήσιμα παραδείγματα και προτάσεις εφαρμογής.
Η διαρκής επιμόρφωση των Ελλήνων εκπαιδευτικών (Γεώργιος Τρούλης)
Εισαγωγή στις επιστήμες της εκπαίδευσης (Συλλογικό έργο)
Οι επιστήμες της εκπαίδευσης έχουν αποκτήσει σήμερα μια σημαντική θεσμική και ακαδημαϊκή παρουσία. Η συγκρότηση και η εξέλιξη ωστόσο του συγκεκριμένου επιστημονικού κλάδου και γνωστικού πεδίου αποτελούν αντικείμενο προβληματισμού τόσο για την εκπαίδευση και την παιδαγωγική όσο και για τις κοινωνικές επιστήμες γενικότερα. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των επιστημών της εκπαίδευσης σε συνάρτηση με τις εξελίξεις στον τομέα της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της επιμόρφωσης καθώς και την εμφάνιση νέων κοινωνικών και εκπαιδευτικών αναγκών. Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει πλούσιο και ενδιαφέρον υλικό για όσους μελετούν και ερευνούν τις διάφορες όψεις των επιστημών της εκπαίδευσης (ιστορικές, επιστημολογικές, κοινωνιολογικές) και όσους δραστηριοποιούνται επαγγελματικά στον συγκεκριμένο χώρο. Στο πρώτο μέρος καταγράφεται η ιστορία – διάρκειας εκατό ετών – των επιστημών της εκπαίδευσης και αναλύεται η κατάσταση του επιστημονικού αυτού κλάδου στην Ευρώπη. Στο δεύτερο μέρος σημαντικοί μελετητές της κοινωνιολογίας και των οικονομικών της εκπαίδευσης, της διδακτικής, της εκπαίδευσης ενηλίκων, της ιστορίας και της ψυχολογίας της εκπαίδευσης, της ψυχανάλυσης και της παιδαγωγικής αναπτύσσουν τις απόψεις τους σχετικά με το ρόλο και την πορεία γενικότερα των επιστημών της εκπαίδευσης καθώς και τη σχέση τους με τα επαγγελματικά και γνωστικά πεδία αναφοράς.
