Κάντε κλικ σε κάθε εικόνα για να δείτε λεπτομέρειες του βιβλίου.
Το Αγόρι με τη Ριγέ Πιτζάμα (Τζον Μπόιν)
Είναι πολύ δύσκολο να περιγράψεις την ιστορία αυτού του βιβλίου. Συνήθως στο οπισθόφυλλο δίνουμε κάποια στοιχεία για την πλοκή, στην περίπτωσή μας όμως πιστεύουμε πως αυτό θα χαλάσει τις εκπλήξεις που κρύβονται στο κείμενο – και είναι πολλές. Πιστεύουμε πως είναι σημαντικό να αρχίσεις να το διαβάζεις χωρίς να ξέρεις ποιο είναι το θέμα του.
Αν πάντως αρχίσεις να το διαβάζεις, θα πας μια μεγάλη βόλτα μ’ ένα αγόρι που λέγεται Μπρούνο. Και αργά ή γρήγορα θα βρεθείς, μαζί με τον Μπρούνο, μπροστά σε ένα συρματόπλεγμα και θα γνωρίσεις ένα αγόρι που ζει από την άλλη πλευρά του συρματοπλέγματος.
Συρματοπλέγματα σαν αυτό υπάρχουν σε όλα σχεδόν τα μέρη του κόσμου. Ευχόμαστε όμως ποτέ στη ζωή σου να μη βρεθείς μπροστά σε κάποιο από αυτά.
Έρικα (Ruth Vander Zee)
Συνάντησα τη γυναίκα αυτής της ιστορίας το 1955, πενήντα χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν στο Ρότενμπουργκ, μια γραφική, μεσαιωνική κωμόπολη στη Γερμανία. Μια μέρα πριν φτάσουμε, ένας ανεμοστρόβιλος είχε σαρώσει την περιοχή αφήνοντας πίσω του συντρίμμια. Καθόμασταν με τον άντρα μου σ’ ένα παγκάκι και χαζεύαμε το συνεργείο καθαρισμού που μάζευε τα κεραμίδια που είχαν πέσει από τη στέγη του Δημαρχείου. Ένας ηλικιωμένος μαγαζάτορας που στεκόταν πιο πέρα έλεγε πως είχαν να δουν τέτοια καταστροφή από την τελευταία επέλαση των Συμμάχων. Όταν γύρισε στο μαγαζί του, η κυρία που καθόταν δίπλα μας στράφηκε προς το μέρος μας και άρχισε να μας μιλά. Την έλεγαν Έρικα. Ρώτησε αν είμαστε ταξιδιώτες. Της απάντησα πως επιστρέφαμε μετά από ένα σεμινάριο δύο εβδομάδων στο Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ, και είπε με λαχτάρα ότι πάντα ήθελε να κάνει αυτό το ταξίδι αλλά δεν είχε ποτέ αρκετά χρήματα για να πραγματοποιήσει το όνειρό της.
Πρόσεξα πως φορούσε στο λαιμό της μια χρυσή αλυσίδα με το άστρο του Δαβίδ και πρόσθεσα ότι στην επιστροφή μας από το Ισραήλ, ταξιδέψαμε στην Αυστρία και σταματήσαμε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μαουτχάουζεν. Η Έρικα είπε πως εκείνη είχε φτάσει κάποτε μέχρι την πύλη του Νταχάου, αλλά δεν βρήκε το κουράγιο να μπει μέσα.
Κι έπειτα μου είπε την ιστορία της…
Το δέντρο βλέπει (Irène Cohen – Janca)
150 χρόνια δεν είναι πολλά στη ζωή μιας καστανιάς. Φαγωμένο από τα παράσιτα, το δέντρο θυμάται την πολύ σύντομη ζωή εκείνου του κοριτσιού που έζησε στην παρανομία για δυο χρόνια κρυμμένο στο σπίτι με τον αριθμό 263, στο Κανάλι του Αυτοκράτορα. Το κορίτσι παρατηρούσε το δέντρο από τον φεγγίτη και κατέγραφε στο ημερολόγιό του τις αλλαγές που άφηναν πάνω του οι εποχές, σημάδι ότι ο χρόνος κυλούσε και ότι εκεί έξω η ζωή συνέχιζε την πορεία της… Την έλεγαν Άννα Φρανκ, έζησε στο Άμστερνταμ, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τώρα, η καστανιά θα πει την ιστορία της Άννας.
Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος (Πρίμο Λέβι)
Στις 22 Φεβρουαρίου 1944, 650 άνθρωποι στάλθηκαν στο Άουσβιτς στοιβαγμένοι σε δώδεκα τρένα για εμπορεύματα. Μόνο ο Πρίμο Λέβι και δύο άλλοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν την απελευθέρωσή τους από τον ρωσικό στρατό τον Ιανουάριο του 1945. Στο στρατόπεδο ο Λέβι παρατηρεί τα πάντα, θα θυμηθεί τα πάντα, θα αφηγηθεί τα πάντα: το στρίμωγμα στους κοιτώνες τους συντρόφους που ανακάλυπταν το πρωί νεκρούς από την πείνα και το κρύο τους εξευτελισμούς και την καθημερινή εργασία, κάτω απ’ τα χτυπήματα των «Κάπος» τις περιοδικές «επιλογές» όπου ξεχώριζαν τους αρρώστους από τους υγιείς, για να τους στείλουν στο θάνατο τους απαγχονισμούς για παραδειγματισμό τα τρένα γεμάτα Εβραίους και τσιγγάνους, που οδηγούνταν με την άφιξή τους στα κρεματόρια…
Κι όμως, στην αφήγηση αυτή κυριαρχεί η πλέον εντυπωσιακή αξιοπρέπεια καμία εκδήλωση μίσους, καμία υπερβολή, καμία εκμετάλλευση των προσωπικών ταλαιπωριών, αλλά ένας ηθικός προβληματισμός πάνω στον πόνο, εξυψωμένος από ένα όραμα ζωής.
Το Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος, γραμμένο το 1947, θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας με θέμα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μα και μία από τις πλέον συγκλονιστικές μαρτυρίες των καιρών μας. Στην Ιταλία από τη δεκαετία του ’60 διδάσκεται στα σχολεία.
Το νησί των δικαίων (Deno Seder)
Ποτέ δεν θα ξεχάσω τον τρόμο που μας κατέλαβε μια νύχτα, ενόσω ήμασταν κρυμμένοι με τη μεγάλη μου οικογένεια σε ένα από τα σπίτια των χριστιανών συγχωριανών μας ανακοινώθηκε ότι οι Γερμανοί είχαν εκδώσει μια διαταγή που έλεγε ότι όποιος Εβραίος συλλαμβάνονταν να κρύβεται θα πυροβολείται, ενώ αυτοί που τον έκρυβαν θα στέλνονταν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Τότε, ένας από μας είπε ότι δεν ήταν δίκαιο να μείνουμε στο σπίτι εκείνο και να βάζουμε σε κίνδυνο τη ζωή και τη γαλήνη ηλικιωμένων ανθρώπων και μάλιστα γυναικών. Η απάντησή τους ήταν: “Όχι, πρέπει να μείνετε. Στο κάτω-κάτω, γιέ μου, γιατί η δική μας ζωή να είναι πολυτιμότερη από τη δική σας;”…
Ο Γερμανός διοικητής της Ζακύνθου ζητά τον κατάλογο των Εβραίων κατοίκων του νησιού.
Η Μητροπολίτης Χρυσόστομος και ο Δήμαρχος Λουκάς Καρρέρ του παραδίδουν μια λίστα που έχει μόνο δύο ονόματα: τα δικά τους!
Μια αληθινή ιστορία ανθρωπιάς και αλληλεγγύης για τη διάσωση ολόκληρης της Εβραϊκής κοινότητας της Ζακύνθου. Μια ιστορία που κατέστησε τη Ζάκυνθο γνωστή σε όλο τον κόσμο ως το νησί των δικαίων…
Η κλέφτρα των βιβλίων (Μάρκους Ζούσακ)
Όταν η νεαρή Λίζελ φτάνει στο σπίτι των θετών γονιών της, έχοντας χάσει την οικογένειά της, το μόνο που κρατάει στα χέρια της είναι το κλεμμένο εγχειρίδιο ενός νεκροθάφτη, το οποίο δεν μπορεί καν να διαβάσει, αφού δεν ξέρει γραφή και ανάγνωση. Αυτή θα είναι και η αρχή της καριέρας της ως… κλέφτρας.
Η Λίζελ αρχίζει να κλέβει βιβλία -βιβλία που πετάνε οι ναζί στη φωτιά για να τα κάψουν, βιβλία από τη βιβλιοθήκη του δημάρχου, βιβλία που τη συντροφεύουν στις περιπέτειές της παρέα με το φίλο της, Ρούντι, στους δρόμους της πόλης, βιβλία που θα γεμίσουν τις ώρες του άλλου φίλου της, του κυνηγημένου Μαξ.
Κι ενώ οι βόμβες των συμμάχων πέφτουν συνεχώς και οι σειρήνες ουρλιάζουν, η Λίζελ μοιράζεται τα βιβλία της με τους γείτονές της στα καταφύγια και βρίσκει σ’ αυτά παρηγοριά. Μέχρι που κάποια μέρα η σειρήνα θα αργήσει να σφυρίξει…
Μια αξέχαστη ιστορία για τη δύναμη της ανθρωπιάς, για τις ανατροπές της ζωής, αλλά και για την αστείρευτη γοητεία των βιβλίων!
H βαλίτσα της Χάνα (Karen Levine)
Ένα βιβλίο μνήμης για το Ολοκαύτωμα για νέους αναγνώστες. Μια συγκλονιστική, αληθινή ιστορία που έγινε μπεστ σέλερ σ’ όλον τον κόσμο και αγαπήθηκε από αναγνώστες κάθε ηλικίας! Τον Μάρτιο του 2000, μια βαλίτσα παραδόθηκε στο Κέντρο Σπουδών του Τόκιο για το Ολοκαύτωμα. Απέξω, με λευκά γράμματα, ήταν γραμμένες οι λέξεις: Χάνα Μπρέιντι, 16 Μαΐου 1931, Waisenkind – που στα γερμανικά σημαίνει ορφανό. Τα παιδιά που είδαν τη βαλίτσα στην έκθεση του Κέντρου δεν έπαυαν να κάνουν ερωτήσεις. Ποια ήταν η Χάνα Μπρέιντι; Τι της συνέβη; Ζητούσαν επίμονα από τη Φούμικο Ισιόκα, τη διευθύντρια του Κέντρου, να βρει απαντήσεις. Σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι, η Φούμικο αναζητά στοιχεία σ’ όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Το μυστήριο της βαλίτσας τη γυρίζει εβδομήντα χρόνια πίσω, στη μικρή Χάνα και την οικογένειά της, που η ευτυχισμένη ζωή τους σε μια μικρή πόλη της τότε Τσεχοσλοβακίας άλλαξε για πάντα με την εισβολή των Ναζί.
Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ
Στα 1942, όταν οι ναζί εισβολείς εντείνανε τους διωγμούς εναντίον των Εβραίων, η 13χρονη Άννα Φρανκ, με τους γονείς της, την αδερφή της και τέσσερα άλλα άτομα. κρύφτηκαν σε ένα σπίτι του Άμστερνταμ. Δυο ολάκερα χρόνια έμειναν κρυμμένοι, ώσπου τους πρόδωσαν και τους έπιασαν. Όλοι οι άλλοι χάθηκαν, εκτός από τον πατέρα της. Αυτή η οδυνηρή εμπειρία καταγράφει με συγκλονιστικές λεπτομέρειες η μεγαλοφυής κοπελίτσα. Το Ημερολόγιο μεταφράστηκε σε 32 γλώσσες και έγινε θεατρικό έργο και κινηματογραφική ταινία.
Η λίστα του Σίντλερ (Τόμας Κένιλι)
Ένα εκπληκτικό μυθιστόρημα που βασίζεται στην αληθινή ιστορία του Γερμανού Όσκαρ Σίντλερ, μαυραγορίτη και ντιρεκτόρ στρατοπέδου συγκέντρωσης, ο οποίος στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου κατάφερε να διασώσει από τους θαλάμους αερίων περισσότερους Εβραίους από όσους διέσωσε οποιοδήποτε άλλο μεμονωμένο άτομο.
Πρόκειται για ένα ορόσημο στη φιλολογία του Ολοκαυτώματος, αφού, για να το συγγράψει, ο Τόμας Κένιλι χρησιμοποίησε τις πραγματικές καταθέσεις των Σίντλερ-γιούντεν -των Εβραίων του Σίντλερ- απεικονίζοντας με έξοχο τρόπο την ανδρεία και την πανουργία ενός χρηστού ανθρώπου εν μέσω της ανείπωτης κακότητας.
Ρόδα από τη γη : Το ξεχασμένο ημερολόγιο της Άννας Φρανκ (Κάρολ Αν Λι)
Το ημερολόγιο της Άννας Φράνκ είναι το πιό πολυδιαβασμένο έργο μετά τη Βίβλο. Έχει πουλήσει πάνω από είκοσι πέντε εκατομμύρια αντίτυπα από την πρώτη του έκδοση, το 1947. Ωστόσο, πράγμα αξιοσημείωτο, δεν υπάρχει ούτε μία σε βάθος βιογραφία της έφηβης συγγραφέα, η οποία έσβησε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπέργκεν-Μπέλσεν. Το «Ρόδα από τη Γη» είναι το πιό ολοκληρωμένο πορτρέτο της Άννας Φράνκ που γράφτηκε ποτέ. Γραμμένο με την πλήρη συνεργασία όσων μελών της οικογένειάς της επέζησαν, είναι μια ζωηρή αναπαράσταση της σύντομης ζωής του «πιό διάσημου θύματος του Χίτλερ». Η Κάρολ Αν Λι απέκτησε αποκλειστική πρόσβαση σε πλήθος ανέκδοτων ντοκουμέντων, τα οποία τη βοήθησαν ώστε να συλλάβει με εξαιρετική οξυδέρκεια το σύνθετο και αναπτυσσόμενο χαρακτήρα μιας ξεχωριστής νεαρής γυναίκας. Ποιός πρόδωσε την οικογένεια Φράνκ; Η συγγραφέας αποκαλύπτει ένα γράμμα το οποίο αποτελεί νέο αποδεικτικό στοιχείο για την ταυτότητα του ενόχου. Επίσης έχει αναζητήσει και έχει εντοπίσει ανθρώπους που γνώριζαν την Άννα την εποχή που ήταν στα στρατόπεδα, συνθέτοντας έτσι την άγνωστη ιστορία όσων συνέβησαν μετά το ημερολόγιο. Το αποτέλεσμα είναι μια λεπτομερέστατη και βαθιά συγκινητική περιγραφή, η οποία στέκεται επάξια δίπλα στα καλύτερα γραπτά για το Ολοκαύτωμα. Περιλαμβάνοντας μια σειρά από ανέκδοτες επιστολές της Άννας και άλλων μελών της οικογένειάς της, το «Ρόδα από τη Γη» είναι ένα ιδιαίτερο επίτευγμα της τέχνης της βιογραφίας. Ταυτόχρονα, είναι η πλέον λεπτομερής και έγκυρη μαρτυρία για τη ζωή της Άννας Φράνκ.
Ιστορίες και συμβάντα στο πίσω σπίτι (Άννα Φρανκ)
Κλεισμένη στους πίσω χώρους ενός σπιτιού η Άννα Φρανκ, ζει ώρα την ώρα τον τρόμο της ανακάλυψης. Τον τρόμο του Άουσβιτς. Τα νεαρά της χρόνια καταπιέζονται μέσα στο περιβάλλον της αγωνίας και του φόβου και αποζητούν διεξόδους. Το Ημερολόγιό της και οι έξυπνες και βαθυστόχαστες ιστοριούλες της, γίνονται γι’ αυτήν παράθυρο στον έξω κόσμο. Ό,τι η ίδια λαχταρά, το ζουν οι μικροί ήρωές της. Την ελευθερία, τη φύση, το γαλανό ουρανό. Και είναι ν’ απορεί κανείς με τις προωθημένες αντιλήψεις αυτού του κοριτσιού, που τις περνά μέσα από τα νεανικά γραφτά του. Διαβάζεις τα “Συμβάντα” και συμπάσχεις με την τετραπέρατη Άννα που δεν πρόφτασε ν’ ανθίσει…
Ιάκωβος ο ψεύτης (Γιούρεκ Μπέκερ)
Σ’ ένα γκέτο της Πολωνίας στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, ο Ιάκωβος Χάιμ ακούει τυχαία στο ραδιόφωνο ότι γίνονται μάχες με τους Ρώσους σε κάποια περιοχή της χώρας. Είναι ο μοναδικός Εβραίος κάτοικος του γκέτο που μαθαίνει αυτή την είδηση μέσα σ’ ένα τμήμα της Γκεστάπο, όπου οδηγήθηκε κάποιο βράδυ για παραβίαση της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Ο Ιάκωβος δεν κρατάει τη χαρμόσυνη είδηση μόνο για τον εαυτό του, αλλά την εκμυστηρεύεται σ’ έναν άλλο Εβραίο, προσπαθώντας να τον αποτρέψει από μια απόπειρα αυτοκτονίας. Για να γίνει πιστευτός, του λέει πως ο ίδιος είναι κάτοχος ραδιοφώνου. Η είδηση κυκλοφορεί αμέσως σ’ ολόκληρο το γκέτο και ο Ιάκωβος γίνεται ξαφνικά το πιο σημαντικό πρόσωπο, στο οποίο οι απελπισμένοι Εβραίοι εναποθέτουν όλες τις ελπίδες τους. Έτσι, ο Ιάκωβος υποχρεώνεται να επινοεί συνεχώς ειδήσεις για την εξέλιξη των μαχών. Το ένα ψέμα φέρνει το άλλο και τελικά ο Ιάκωβος οδηγείται σε αδιέξοδο, από το οποίο αναλαμβάνει να τον βγάλει ο αφηγητής… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Το κορίτσι με το κόκκινο παλτό (Ρόμα Λιγκότσκα)
Η Λίστα του Σίντλερ είναι η ταινία που επέδρασε καταλυτικά ώστε να ξαναθυμηθεί η Ρόμα Λιγκότσκα τη νιότη της. Προσκλήθηκε στην πρεμιέρα ως μία από τους επιζήσαντες του Ολοκαυτώματος και τότε αναγνώρισε τον εαυτό της ως μικρό κορίτσι με το κόκκινο πλατό που κρυβόταν σε ένα κελάρι. Αυτό το κόκκινο ήταν το μοναδικό χρώμα σε όλη την ασπρόμαυρη ταινία. Ο Στήβεν Σπίλμπεργκ συγκλονίστηκε και την ώθησε να γράψει τις δικές της αναμνήσεις. Η ίδια ομολογεί: «Όλη μου τη ζωή προσπαθούσα να ξεχάσω, και να που έπρεπε να θυμηθώ μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Τα περισσότερα παιδιά της ηλικίας μου πέθαναν. . . Πάντα ήξερα τον κίνδυνο. Όμως αν βλέπεις τη ζωή θετικά, μπορείς να αντιμετωπίσεις σχεδόν τα πάντα. Η ζωή αξίζει πολύ για να τη σπαταλήσεις. Συγχωρώ τους Γερμανούς, αλλά μόνο στο δικό μου όνομα. Η Λίστα του Σίντλερ ήταν σαν να μου έδωσε πίσω τη μιλιά μου. Για δεκαετίες κρατούσα πίσω το παρελθόν, όπως κάποιες γυναίκες που παιδιά έχουν υποστεί βιασμό και αργότερα κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους για να μην το μάθει κανείς».
Κλέφτης αστεριών (Abécassis Guy)
Πρώτα τα γυναικόπαιδα! Μέσα στην παγωμένη νύχτα, το ανατριχιαστικό αυτό σύνθημα προαναγγέλλει το τέλος του πληγωμένου πλοίου. Η τελευταία βάρκα είναι έτοιμη να ριχτεί στη θάλασσα, όταν μια γυναίκα εγκαταλείπει στην ασφάλειά της το δεκάχρονο παιδί της για να βυθιστεί μαζί με τον άντρα της. «Η αδελφή μου η Βέρθα θα είναι μια δεύτερη μητέρα για σένα!» είναι τα τελευταία της λόγια, προτού τον αφήσει στη μοίρα του. Όμως, η θεία που ζει στη Μονμάρτρη μ’ έναν Ιταλό αντιγραφέα έργων τέχνης, αντί να του φερθεί σαν μητέρα, σκέφτεται να τον ξαποστείλει σε ορφανοτροφείο. Υιοθετώντας τον, ο σύντροφός της, ο ζωγράφος με την καλή καρδιά, τον γλιτώνει από μια τέτοια συμφορά. Ύποπτος για την κλοπή της Τζοκόντα, μας δίνει την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το οδοιπορικό του ασυνήθιστου αυτού γεγονότος, από την εξαφάνιση του διάσημου πίνακα, τη Δευτέρα 22 Αυγούστου 1911, ως τη θριαμβευτική επιστροφή του, την Πρωτοχρονιά του 1914. Είκοσι πέντε χρόνια αργότερα, ο μικρός επιζήσας έχει γίνει διευθυντής θεάτρου και θα παθιαστεί με μια Γερμανοεβραία που είχε καταφύγει στη Γαλλία. Όμως, οι δυνάμεις του κακού καραδοκούν. Ο ίδιος θα πέσει θύμα απαγωγής από την Γκεστάπο και θα εγκλειστεί σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Η επιβίωση του ήρωα της αφήγησης απ’ αυτό το δεύτερο ναυάγιο του Ολοκαυτώματος και η τύχη των δύο εραστών γράφουν τον επίλογο σ’ αυτό το συγκλονιστικό βιβλίο που αποτυπώνει τα πιο σκοτεινά χρόνια του αιώνα μας.
Μόνος στο Βερολίνο (Hans Fallada)
Βερολίνο 1940. Τα γερμανικά στρατεύματα έχουν κατακτήσει τη Γαλλία και ο ναζισμός περνά μέρες δόξας. Πίσω όμως από τη θριαμβευτική πρόσοψη, κρύβονται η αθλιότητα και ο τρόμος.
Σε μια λαϊκή πολυκατοικία της οδού Γιαμπλόνσκι, διώκτες και διωκόμενοι συγκατοικούν. Είναι η κυρία Ρόζενταλ, Εβραία, την οποία καταδίδουν (και καταληστεύουν) οι γείτονές της. Είναι ο Μπαλντούρ Περζίκε, ομαδάρχης της Χιτλερικής Νεολαίας που τρομοκρατεί την ίδια του την οικογένεια. Είναι οι Κβάνγκελ που, απελπισμένοι από τον θάνατο του γιου τους στο μέτωπο, διανέμουν προκηρύξεις εναντίον του Χίτλερ.
Με ρεαλισμό και ειλικρίνεια ο Φάλαντα περιγράφει την καθημερινή ζωή των Γερμανών πολιτών, Εβραίων και μη, και την αντίσταση που πρόβαλαν στον ναζισμό κάποιοι -λίγοι- συνηθισμένοι άνθρωποι. Ο Πρίμο Λέβι χαρακτήρισε το “Μόνος στο Βερολίνο” ένα από τα ωραιότερα βιβλία για τη γερμανική αντίσταση κατά του ναζισμού.
Εμείς οι γιοι του Άιχμαν (Γκύντερ Άντερς)
Ο Γκύντερ Άντερς απευθύνει δύο ανοιχτές επιστολές στον Κλάους Άιχμαν, γιο του αρχιδήμιου του Άουσβιτς Άντολφ Άιχμαν, την πρώτη το 1964, στον άμεσο απόηχο της δίκης της Ιερουσαλήμ (1961) και της καταδίκης σε θάνατο του πατέρα του, και τη δεύτερη είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1988. Το περιεχόμενο των επιστολών δεν είναι παραμυθητικό αλλά ηθικό και πολιτικό. Τι κάνει ένας γιος στον οποίο έλαχε η ασήκωτη δυστυχία να έχει πατέρα τον Άντολφ Άιχμαν; Με ποια έννοια είμαστε όλοι παιδιά του Άιχμαν; Τι κατέστησε δυνατή τη θηριωδία του Άουσβιτς; Τι είναι αυτό που καθιστά διαρκώς δυνατή αλλά και πιθανή την θηριωδία και την καταστροφή στον κόσμο μας; Πώς τίθεται η ίδια η έννοια της ευθύνης σε έναν κόσμο όπου ο άνθρωπος γίνεται όλο και μικρότερος από τα έργα του, όπου αδυνατεί όλο και περισσότερο να συλλάβει και να αναπαραστήσει τα αποτελέσματα των πράξεων και των τεχνικών επιτεύξεών του;
Το βιβλίο της μητέρας μου (Άλμπερ Κοέν)
«Το να κλαις τη μητέρα σου σημαίνει ότι κλαις τα παιδικά σου χρόνια. Ο άνθρωπος θέλει τα παιδικά του χρόνια, θέλει να τα ξανακάνει δικά του και, αν αγαπάει όλο κι περισσότερο τη μητέρα του όσο μεγλώνει, αυτό συμβαίνει γιατί η μητέρα του είναι τα παιδικά του χρόνια. Ήμουν κάποτε παιδί, δεν είμαι πια κι αυτό δε θεραπεύεται».
Το βιβλίο της μητέρας μου είναι ένα ύμνος για τη μάνα, για την αγάπη της μάνας, για τη μάνα που ζει για το παιδί της και μέσα από το παιδί της. Με άφταστη τρυφερότητα και ποιοτικό ύφος ο Κοέν μιλάει για τη νεκρή πια μητέρα του, ξαναζεί μαζί της τη δική του ζωή, ξαναγίνεται παιδί.
Διαβάζοντας στη Χάννα (Bernhard Schlink)
Επιστρέφοντας στο σπίτι ο 15χρονος Μίχαελ Μπεργκ έχει μία κρίση. Τον βοηθά μια 35άρα. Αργότερα ο έφηβος την επισκέπτεται με μια ανθοδέσμη, για να την ευχαριστήσει. Την ξαναεπισκέπτεται, γιατί η Χάννα είναι η πρώτη γυναίκα που ποθεί. Είναι η αρχή ενός κρυφού έρωτα. Όμως ένα μυστήριο περιβάλλει τη Χάννα. Κάποια μέρα εξαφανίζεται. Από τη ζωή του, όχι από τη σκέψη του. Χρόνια αργότερα τη βλέπει φοιτητής πια της Νομικής αυτός, στην αίθουσα του δικαστηρίου. Η Χάννα κατηγορείται ως εγκληματίας πολέμου. Ο νεαρός νομικός κλονίζεται. Το παρελθόν -του έρωτά του αλλά και της χώρας του- ξαναζωντανεύει …
Μυθιστόρημα με πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης, το “Διαβάζοντας στη Χάννα”, διακρίνεται γι’ αυτό το προτέρημα που μόνο τα έργα υψηλής ποιότητας διαθέτουν και γι’ αυτό όλο και πιο σπάνια απαντώνται: είναι ένα σύντομο και συνάμα συγκλονιστικό μυθιστόρημα που μπορούν να το απολαύσουν όλοι οι αναγνώστες, απαιτητικοί και μη.
Το βιβλίο μεταφράστηκε σε 28 γλώσσες και γνώρισε παντού πρωτοφανής επιτυχία, από την Αμερική ως την Ιαπωνία. Η μετάφραση του Ιάκωβου Κοπέρτι κέρδισε το βραβείο γερμανικής μετάφρασης του 2000. Το φθινόπωρο του 2008 προβλήθηκε η κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος από τον Στήβεν Ντάλντρυ (ελλ. τίτλος: “Σφραγισμένα χείλη”) με τους Κέιτ Γουίνσλετ, Ντέιβιντ Κρος και Ρέιφ Φάινς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Πέρα από τις στάχτες (Ραββίνος Γιόνασαν Γκέρσομ)
Είναι δυνατόν να ζουν σήμερα άνθρωποι που στην προηγούμενη ζωή τους πέθαναν στο Ολοκαύτωμα; Ο ραββίνος Γιόνασαν Γκέρσον παρουσιάζει συγκλονιστικά στοιχεία που ενισχύουν αυτό το εκ πρώτης όψεως απίστευτο φαινόμενο. Το βιβλίο αυτό, βασισμένο σε ιστορίες ανθρώπων που τον συμβουλεύονταν για μια περίοδο δέκα ετών, ρίχνει καινούργιο φως στο θέμα της μετενσάρκωσης και της θεϊκότητας της ανθρώπινης ψυχής. Εκτός από τις εκπληκτικές ιστορίες που παρατίθενται, το βιβλίο Πέρα από τις στάχτες περιέχει σημαντικές πληροφορίες και για τις ιουδαϊκές διδασκαλίες. Σε όποια πίστη και αν ανήκετε, θα νιώσετε μια πρωτόγνωρη συγκίνηση απ’ αυτή τη διερεύνηση, πως το ανθρώπινο πνεύμα εγείρεται ξανά μέσα από τις στάχτες της τραγωδίας.
Μητέρα νύχτα (Κουρτ Βόνεγκατ)
Αν είχα γεννηθεί Γερμανός φαντάζομαι, σίγουρα θα είχα γίνει ναζί. Θα κυνηγούσα Εβραίους, τσιγγάνους και Πολωνούς τραβώντας έξω τις μπότες μου από το παγωμένο χιόνι και βρίσκοντας ζεστασιά στη μυστική, ενάρετη ιδεολογία μου. Έτσι πάει το πράγμα.
Τώρα που το ξανασκέφτομαι, βλέπω πως η ιστορία μου έχει κι άλλο ένα ξεκάθαρο ηθικό δίδαγμα! Όταν είσαι νεκρός, είσαι νεκρός. Κι αυτή τη στιγμή βλέπω πως υπάρχει ακόμα ένα: Κάνε έρωτα όποτε μπορείς. Κάνει καλό.
Χάουαρντ Γ. Κάμπελλ
Νέοι στη Δίνη της Κατοχικής Ελλάδας (Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος)
Το βιβλίο “Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας: Ο διωγμός και το ολοκαύτωμα των Εβραίων” κυκλοφόρησε με την ευκαιρία της Εθνικής Ημέρας Μνήμης των Ελλήνων Εβραίων Μαρτύρων και Ηρώων του Ολοκαυτώματος του 2008. Το έργο δημιουργήθηκε από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος, με την υποστήριξη της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της νεολαίας στην ιστορία του Ολοκαυτώματος και σε θέματα ρατσισμού. Είναι η τρίτη συνεχής χρονιά που η Γ.Γ.Ν.Γ. υποστηρίζει προτάσεις του Κ.Ι.Σ. για έρευνα και εκδόσεις που σχετίζονται με την ιστορία τη γενοκτονίας των Ελλήνων Εβραίων. Το έργο περιλαμβάνει προσωπικές μαρτυρίες νέων Εβραίων που βίωσαν την Κατοχή, το διωγμό και τη φρίκη των ναζιστικών στρατοπέδων. Οι μαρτυρίες αυτές, ενταγμένες σε τρεις θεματικές ενότητες- που αποτελούνται από αφηγήσεις παιδιών που κρύβονταν, νέων που εντάχθηκαν στην Αντίσταση και ομήρων επιζώντων των ναζιστικών στρατοπέδων- παρουσιάζουν τις διαφορετικές πτυχές της ιστορίας των Εβραίων στην κατοχική Ελλάδα καθώς και τη γενοκτονία. “Πρόκειται για ένα βιβλίο που παρουσιάζει εσωτερικές βιωμένες καταστάσεις με συνταρακτικά περιστατικά τις οποίες οι αυτόπτες μάρτυρες περιγράφουν για πρώτη φορά”, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον πρόλογό του ο πρόεδρος του Κ.Ι.Σ. κ. Μωϋσής Κωνσταντίνης.
Το Ολοκαύτωμα των Ελλήνων Εβραίων (Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος)
Βιβλίο Μνήμης
Δοκίμια : Χέλντερλιν, Σλέγκελ, Σίλλερ, Μπένγιαμιν (Peter Szondi)
O Peter Szondi, ένας από τους μεγαλύτερους μεταπολεμικούς κριτικούς της Γερμανίας, επικέντρωσε κυρίως το ενδιαφέρον του στη μελέτη των θεωρητικών και ποιητικών κειμένων του γερμανικού ρομαντισμού. ΄Eχοντας αφομοιώσει δημιουργικά τη σκέψη του Mπένγιαμιν, του Λούκατς και του Aντόρνο, προχωρεί σε μια ερμηνεία η οποία διερευνά τη σχέση του κριτικού υποκειμένου με τα κείμενα και με τις λοιπές ερμηνευτικές προσεγγίσεις τους προσπαθώντας να φωτίσει τους τρόπους με τους οποίους η λογοτεχνία και η κριτική επιδρούν η μια στην άλλη και προσδιορίζουν τη σχέση ποιητικής και ιστορίας. Iδιαίτερα ευαίσθητος, και εξαιτίας της καταγωγής του, στις συνέπειες του εβραϊκού ολοκαυτώματος, ο Szondi συμπληρώνει ωστόσο τη φράση του Aντόρνο “μετά το ΄Aουσβιτς η ποίηση είναι αδύνατη” με τη φράση “εκτός αν αναδύεται μέσα από το Άουσβιτς”. Tα δοκίμια του παρόντος τόμου είναι επιλεγμένα από τη δίτομη συγκεντρωτική έκδοση του έργου του Schriften I και II (Suhrkamp 1978).
